- Το Terra Cypria απαιτεί την άμεση λήψη μέτρων για τη διασφάλιση ενός πλήρους συστήματος προστασίας των άγριων πτηνών και θηραμάτων κατά την περίοδο φωλεοποίησης και αναπαραγωγής
- Το Υπουργείο Εσωτερικών οφείλει να ανακαλέσει άμεσα τα 3 διατάγματα καθορισμού 42 επιτρεπόμενων περιοχών άσκησης και εκπαίδευσης κυνηγετικών σκύλων, από τις αρχές Μαρτίου μέχρι τα μέσα Ιουλίου
Το Terra Cypria – Το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος θεωρεί ότι η έκδοση στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας 3 Διαταγμάτων στις 07.03.2025 και 14.03.2025 (ΑΔΠ 110/2025, 111/2025 και 121/2025), με βάση τα οποία επιτρέπεται η άσκηση και εκπαίδευση κυνηγετικών σκύλων σε συνολικά 42 περιοχές, κατά την περίοδο φωλεοποίησης και αναπαραγωγής των άγριων πτηνών και θηραμάτων, συνιστά παράβαση των διατάξεων της κοινοτικής οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της εναρμονιστικής νομοθεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη διατήρηση των άγριων πτηνών[1].
Τα 3 Διατάγματα δημοσιεύτηκαν στις 07.03.2025 και 14.03.2025 στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, σύμφωνα με τις παραγράφους (στ), (ζ), (η), (θ), (ι) και (κ) του εδαφίου (1) του άρθρου 27 (Ανώτατος αριθμός θηραμάτων που μπορούν να θηρεύονται ή να κατέχονται σε μια μέρα) του περί Προστασίας και Διαχείρισης των Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου του 2003 (152(I)/2003) ως έχει τροποποιηθεί. Σύμφωνα με τα 3 Διατάγματα, επιτρέπεται σε άτομα που έχουν εν ισχύ άδεια κυνηγίου και έχουν πληρώσει το τέλος άσκησης σκύλων (€20), να ασκούν μέχρι και 4 κυνηγετικούς σκύλους στις περιοχές και περιόδους που καθορίζονται, από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου. Ειδικότερα, η άσκηση και εκπαίδευση κυνηγετικών σκύλων επιτρέπεται από τις 07.03.2025 μέχρι τις 14.07.2025 σε συνολικά 42 περιοχές ανά το παγκύπριο, εκ των οποίων 10 στην επαρχία Λευκωσίας, 5 στην επαρχία Λεμεσού, 6 στην επαρχία Λάρνακας, 10 στην επαρχία Πάφου και 11 στην επαρχία Αμμοχώστου.
Το Terra Cypria θεωρεί ότι ένα κυνηγετικό προνόμιο[2], όπως η άσκηση και εκπαίδευση κυνηγετικών σκύλων, δεν μπορεί να τίθεται υπεράνω ενός ανθρώπινου δικαιώματος, όπως το δικαίωμα σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον. Το αναφαίρετο και θεμελιώδες αυτό δικαίωμα έπρεπε να διασφαλίζεται με βάση το άρθρο 7Α του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά παραβιάζεται προς ικανοποίηση παράλογων αιτημάτων και κατάχρηση κυνηγετικών προνομίων. Το γεγονός ότι ένα κυνηγετικό κόμμα κλείνει κύριους αυτοκινητόδρομους και κυκλικούς κόμβους, προωθεί αιτήματα που αντιβαίνουν τις διατάξεις της κοινοτικής οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της εναρμονιστικής νομοθεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη διατήρηση των άγριων πτηνών, ενώ παράλληλα παραπληροφορεί το κοινό για τόσο σοβαρά θέματα, τα οποία αφορούν την αποτελεσματική προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την ορθή εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, θα πρέπει να προβληματίσει σοβαρά, τόσο τη συντεταγμένη πολιτεία όσο και την κοινωνία πολιτών.
Το Terra Cypria θεωρεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 5 και το άρθρο 7, παράγραφος 4, της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών, δεν πρέπει να επιτρέπεται καμία θηρευτική δραστηριότητα, περιλαμβανομένης της άσκησης και εκπαίδευσης κυνηγετικών σκύλων, από την 1η Ιανουαρίου μέχρι την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Κατά την περίοδο φωλεοποίησης και αναπαραγωγής πρέπει να ισχύει ένα γενικό καθεστώς προστασίας για όλα τα είδη άγριων πτηνών και θηραμάτων, το οποίο να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την απαγόρευση της εκ προθέσεως θανάτωσης ή σύλληψης πτηνών με οιονδήποτε τρόπο, της εκ προθέσεως καταστροφής ή βλάβης των φωλιών και των αυγών, καθώς και της σκόπιμης ενόχλησης των ειδών και της διατάραξης των ενδιαιτημάτων τους.
Το Terra Cypria έχει αποστείλει σχετικές επιστολές στις 12.03.2024 και 21.03.2024, στα πλαίσια των οποίων αναμένεται η σχετική απάντηση του Υπουργού Εσωτερικών, ως αρμόδιας αρχής, με βάση το άρθρο 2 (Ερμηνεία – Αρμόδια αρχή και Υπουργός) και το άρθρο 4 (Αρμόδια αρχή) του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου του 2003 (152(I)/2003) ως έχει τροποποιηθεί.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Σύμφωνα με το προοίμιο της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών (αιτιολογικές σκέψεις 3-7), «στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών, ένας μεγάλος αριθμός ειδών πτηνών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση υφίσταται μείωση του πληθυσμού του, η οποία είναι ταχύτατη σε ορισμένες περιπτώσεις και η μείωση αυτή αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, ιδίως εξαιτίας των απειλητικών συνεπειών της για τη βιολογική ισορροπία. Τα είδη των πτηνών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών είναι κατά μεγάλο μέρος αποδημητικά. Τα είδη αυτά αποτελούν κοινή κληρονομιά και η αποτελεσματική προστασία των πτηνών συνιστά περιβαλλοντολογικό πρόβλημα τυπικά διασυνοριακό που συνεπάγεται κοινές ευθύνες. Η διατήρηση των πτηνών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών είναι αναγκαία για την πραγμάτωση των στόχων της Κοινότητας στους τομείς της βελτιώσεως των συνθηκών ζωής και της αειφόρου ανάπτυξης. Τα προς λήψη μέτρα πρέπει να εφαρμόζονται στους διάφορους παράγοντες που μπορούν να επιδράσουν στο επίπεδο πληθυσμού των πτηνών, δηλαδή τις επιπτώσεις των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων και κυρίως την καταστροφή και τη ρύπανση των οικοτόπων τους, τη σύλληψη και τη θανάτωση από τον άνθρωπο, καθώς και το εμπόριο που δημιουργούν οι δραστηριότητες αυτές και είναι σκόπιμο να προσαρμοσθεί ο βαθμός αυτών των μέτρων στην κατάσταση των διαφόρων ειδών στο πλαίσιο μιας πολιτικής διατηρήσεως. Η διατήρηση αυτή έχει ως αντικείμενο τη μακροπρόθεσμη προστασία και τη διαχείριση φυσικών πόρων ως αναπόσπαστο μέρος της κληρονομιάς των ευρωπαϊκών λαών. Επιτρέπει τη ρύθμιση των πόρων αυτών και ρυθμίζει την εκμετάλλευσή τους με βάση τα αναγκαία μέτρα για τη διατήρηση και την προσαρμογή των φυσικών ισορροπιών των ειδών στα όρια του λογικά δυνατού».Με βάση το άρθρο 5 της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών, καθώς και το αντίστοιχο άρθρο 8 (Προστασία άγριων πτηνών) του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου του 2003 (152(I)/2003) ως έχει τροποποιηθεί, τα κράτη μέλη υιοθετούν τα αναγκαία μέτρα για να εγκαθιδρύσουν ένα γενικό καθεστώς προστασίας όλων των ειδών πτηνών και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την απαγόρευση της εκ προθέσεως θανάτωσης ή σύλληψης πτηνών με οιονδήποτε τρόπο, της εκ προθέσεως καταστροφής ή βλάβης των φωλιών και των αυγών, καθώς και της σκόπιμης ενόχλησης των πτηνών και διατάραξης των ενδιαιτημάτων τους, ιδιαίτερα κατά την περίοδο φωλεοποίησης και αναπαραγωγής (βλ. σκέψεις 38-45, Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 4ης Μαρτίου 2021 στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C‑473/19 και C‑474/19). Με βάση το άρθρο 7, παράγραφος 4, της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών, καθώς και το αντίστοιχο άρθρο 9 (Άγρια πτηνά που δύναται να καθοριστούν ως θήραμα) του περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμου του 2003 (152(I)/2003) ως έχει τροποποιηθεί, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν ότι η θηρευτική δραστηριότητα, όπως προκύπτει από την εφαρμογή των ισχυουσών εθνικών διατάξεων, σέβεται τις αρχές μιας ορθολογικής χρήσης και οικολογικά ισορροπημένης ρύθμισης για τα είδη πτηνών που αφορά, και ότι η πρακτική αυτή είναι συμβιβάσιμη, ως προς τον πληθυσμό των ειδών αυτών, και ιδιαίτερα των αποδημητικών. Τα κράτη μέλη μεριμνούν ιδιαίτερα ώστε τα είδη στα οποία εφαρμόζεται η θηρευτική νομοθεσία να μην θηρεύονται κατά την περίοδο φωλεοποίησης και αναπαραγωγής. Όταν πρόκειται για αποδημητικά είδη μεριμνούν ιδιαίτερα ώστε τα είδη που υπόκεινται στη θηρευτική νομοθεσία να μη θηρεύονται κατά την περίοδο αναπαραγωγής και κατά την επιστροφή τους στον τόπο φωλεοποίησης (βλ. σκέψεις 14-15, Απόφαση Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 17ης Ιανουαρίου 1991 στην υπόθεση C-157/89 και σκέψη 3 της έκθεσης για την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, η οποία συνοδεύει την εν λόγω Απόφαση).
[2] Σύμφωνα με το βιβλίο «Κυνηγετική Επιμόρφωση» (Δ’ Έκδοση, σελ. 20), το οποίο εκδόθηκε από το Ταμείο Θήρας του Υπουργείου Εσωτερικών και διδάσκονται οι κυνηγοί στα πλαίσια της διαδικασίας απόκτησης άδειας κυνηγίου: «Τα δικαιώματα του κάθε πολίτη διασφαλίζονται τόσο από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όσο και από τις διεθνείς συμβάσεις και είναι αναφαίρετα. Ο πολίτης οφείλει να κάνει χρήση των δικαιωμάτων που του παρέχονται στο πλαίσιο πάντα της νομοθεσίας του κράτους. (…) Προνόμια ονομάζουμε τα ωφελήματα, τα οποία δίνονται σε συγκριμένα άτομα ή ομάδα ατόμων. Τα ωφελήματα αυτά, τα προνόμια δηλαδή, δίνονται σε άτομα τα οποία πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Τα προνόμια, σε αντίθεση με τα δικαιώματα, μπορεί κάποιος να τα απωλέσει αν δεν ακολουθήσει τους συγκεκριμένους κανονισμούς και τους ειδικούς περιορισμούς. Τα προνόμια, επιπλέον, περνούν από αξιολόγηση και έλεγχο. Για παράδειγμα δικαίωμα είναι η ελευθερία της σκέψης (…). Προνόμιο είναι να έχεις άδεια κυνηγού. Το κυνήγι είναι ένα καλό παράδειγμα προνομίου. Το προνόμιο του να είσαι κυνηγός ρυθμίζεται με νόμους και κανονισμούς. Όλα τα είδη πανίδας ελέγχονται από το κράτος και είναι ιδιοκτησία του κράτους. Τα επιτρεπόμενα θηράματα δικαιούνται να τα καρπούνται μόνο οι κάτοχοι άδειας κυνηγίου και αυτό μόνο στις επιτρεπόμενες περιόδους και στις επιτρεπόμενες περιοχές, στο πλαίσιο της νομοθεσίας και σύμφωνα πάντα με τις επιτρεπτές μεθόδους».