Ο Πτηνολογικός και το Terra Cypria – Το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος, καλωσορίζουν την απόφαση του Τμήματος Περιβάλλοντος για παγοποίηση της διαδικασίας αξιολόγησης φωτοβολταϊκών πάρκων μέχρι ότου καθοριστεί ένας σαφής και ολοκληρωμένος χωροταξικός σχεδιασμός.
Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελούν ένα βασικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, η οποία, μαζί με την απώλεια της βιοποικιλότητας, αποτελεί τη σημαντικότερη απειλή του πλανήτη μας σήμερα. Ωστόσο, η χωρίς ουσιαστική και ολοκληρωτική πολιτική χωροθέτησης τους στην ύπαιθρο μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για τη βιοποικιλότητα, το έδαφος και το φυσικό περιβάλλον.
Δεδομένης της μεγάλης ηλιοφάνειας που απολαμβάνει η Κύπρος, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων (ΦΠ) είναι -εύλογα- η πρώτη γραμμή άμυνας της χώρας μας έναντι στην κλιματική κρίση. Παρόλα αυτά, ο μεγάλος αριθμός αιτήσεων για χωροθέτηση φωτοβολταϊκών πάρκων στην ύπαιθρο σε συνδυασμό με την έλλειψη ολιστικής και επιστημονικά τεκμηριωμένης χωροθετικής πολιτικής έχουν οδηγήσει, σε πολλές περιπτώσεις, στην άστοχη χωροθέτησή τους εντός προστατευόμενων φυσικών περιοχών και γεωργικών περιοχών με υψηλή φυσική αξία, με σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Ο Πτηνολογικός και το Terra Cypria έχουν εγείρει επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια τις ανησυχίες τους στις αρμόδιες αρχές και Υπουργεία σχετικά με το θέμα αυτό, τονίζοντας ότι η χωροθέτηση φωτοβολταΐκών πάρκων πρέπει να βασίζεται και να είναι σε συνέργεια με άλλες πολιτικές του Κράτους, όπως η Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για τη Βιοποικιλότητα, το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα 2021-2030, η προστασία και διατήρηση των περιοχών Natura 2000 και η διασφάλιση των γεωργικών περιοχών. Η μέχρι σήμερα πρακτική χωροθέτησης ΦΠ οδηγεί σε κατακερματισμό της υπαίθρου, αλλοίωση του τοπίου και της γεωμορφολογίας του, σε απώλεια πολύτιμης γεωργικής γης, αλλαγή χρήσης γης και θέτει σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα.
Τις ίδιες ανησυχίες εκφράζει τώρα και το Τμήμα Περιβάλλοντος, το οποίο αποφάσισε να παγοποιήσει τη διαδικασία αξιολόγησης φωτοβολταϊκών πάρκων, μέχρις ότου ολοκληρωθεί και εξεταστεί μια Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τις ΑΠΕ και καθοριστεί ένας σαφής και ολοκληρωμένος χωροταξικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ όπως προνοείται άλλωστε από την Ευρωπαϊκή Οδηγία (2001/42/ΕΚ) και εθνική νομοθεσία (102(I)/2005) για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από Σχέδια/Προγράμματα.
Με γνώμονα τη ξεκάθαρη στήριξη μας υπέρ των ΑΠΕ και την προσπάθεια επίτευξης των στόχων της Κύπρου για τις ΑΠΕ, και νοούμενου ότι η τοποθέτησή τους δεν θα επιφέρει πιέσεις στο περιβάλλον και αρνητικές επιπτώσεις στην ύπαιθρο, αναμένουμε την άμεση εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την περίοδο 2021-2030, την υιοθέτηση ενός θεσμικού πλαισίου και την ολοκλήρωση ενός χωροταξικού σχεδιασμού για τις ΑΠΕ με ξεκάθαρα κριτήρια και χάρτες που να εξαιρούν προστατευόμενες περιοχές Natura 2000, περιοχές πλούσιες σε χλωρίδα και πανίδα, δασικές περιοχές, υγρότοπους (φυσικούς ή τεχνητούς), γεωργικές περιοχές υψηλής φυσικής αξίας και περιοχές με καλή, αρδευόμενη γεωργική γη αλλά και άλλες παραμέτρους και περιοχές πολιτιστικής αξίας όπως αρχαιολογικούς χώρους.
Αν συνεχίσει η παρούσα τακτική χωροθέτησης φωτοβολταϊκών πάρκων στην ύπαιθρο, τότε ο κίνδυνος να ακυρωθεί ο βασικότερος στόχος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δηλαδή η προστασία του περιβάλλοντος για εμάς και τις μελλοντικές γενιές, γίνεται πλέον ορατός.