Η Κύπρος, ως μεταναστευτικός διάδρομος εκατοντάδων χιλιάδων πουλιών πέραν των 200 διαφορετικών ειδών, αλλά και ως μέρος μιας ευρωπαϊκής και διεθνούς κοινότητας, έχει την υποχρέωση να προστατεύει τα άγρια πουλιά. Οι νέες πραγματικότητές μετά την ψήφιση συγκεκριμένων προνοιών του αμφιλεγόμενου τροποποιητικού νόμου, δυστυχώς φαίνεται να μας παίρνουν στην αντίθετη κατεύθυνση. Τα πουλιά αποτελούν κοινό αγαθό στο οποίο έχουμε όλοι δικαίωμα. Και μαζί με αυτό το δικαίωμα, μοιραζόμαστε όλοι το καθήκον για την προστασία τους. Οι άνθρωποι εξαρτώνται από τα υγιή οικοσυστήματα και τα πουλιά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των συστημάτων αυτών.
Την έντονη απογοήτευσή τους για την υπερψήφιση του αμφιλεγόμενου τροποποιητικού νόμου ’Περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2016’ με συγκλονιστική πλειοψηφία, με 36 ψήφους υπέρ και μόνο 4 κατά (Κωστής Ευσταθίου, ΕΔΕΚ, Παύλος Μυλωνάς, ανεξάρτητος, Άννα Θεολόγου, Συμμαχία Πολιτών και Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών), εκφράζουν ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου, το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος Terra Cypria, οι Φίλοι της Γης Κύπρου, η Επιτροπή Ενάντια στη Σφαγή των Πουλιών (CABS) και το Ίδρυμα για την Προστασία της Βιοποικιλότητας (SPA – Foundation Pro Biodiversity). Θεωρούμε ότι ο τροποποιητικός νόμος θα είναι αντιπαραγωγικός για την αειφόρο διαχείριση των θηραμάτων και τη διατήρηση των άγριων πουλιών και αναποτελεσματικός όσον αφορά την καλύτερη πάταξη της λαθροθηρίας και της παράνομης παγίδευσης πουλιών. Ο τροποποιητικός νόμος μας φέρνει αντιμέτωπους με νέες πραγματικότητες, και συγκεκριμένα τρία ιδιαίτερα προβληματικά σημεία.
Πρώτον, με τα νέα δεδομένα παγιδευτές που χρησιμοποιούν μέχρι 72 ξόβεργα θα λαμβάνουν πρόστιμο ύψους 200 ευρώ, μια ποινή η οποία, κατά την άποψή μας, δεν είναι ούτε αποτρεπτική ούτε τιμωρητική. Η ξεχωριστή (και χαλαρωτική) αυτή ρύθμιση δίνει έμμεσο μήνυμα αποποινικοποίησης των ξόβεργων στους υποστηρικτές αυτής της παράνομης πρακτικής. Ο ισχυρισμός ότι αφορά παραδοσιακή μέθοδο δεν είναι αποδεκτός βάση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τα Πτηνά. Η Ισπανία καταδικάστηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας, λόγω της χρήσης μιας παρόμοιας μεθόδου με τα ξόβεργα (parany), πρακτικής που προσπάθησε να δικαιολογήσει ως παράδοση. Δεύτερον, σε ότι αφορά την εξώδικη ρύθμιση όλων των αδικημάτων, έχουμε έντονες και βάσιμες ανησυχίες για την αποτελεσματική εφαρμογή της. Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να μην εφαρμόζεται αποτελεσματικά και αυτό στην ουσία ισοδυναμεί με χαλάρωση της νομοθεσίας. Παλαιότερη τροποποίηση που αφορούσε την εξώδικη ρύθμιση της χρήσης ηχομιμητικών συσκευών, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση στις καταγγελίες και την αύξηση στη χρήση αυτών των παράνομων συσκευών. Έχουμε επίσης σοβαρές επιφυλάξεις κατά πόσο οι θηροφύλακες θα μπορούν να επιτελούν το έργο τους χωρίς να τίθεται θέμα προσωπικής τους ασφάλειας.
Και τρίτο, στα εστιατόρια όπου θα σερβίρεται θήραμα αναμένεται να επικρατεί χάος, αφού θα είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει αποτελεσματικός έλεγχος των μαγειρεμένων πουλιών που καταναλώνονται για να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι θηρεύσιμο είδος και αν έχει θανατωθεί με νόμιμο μέσο. Πως θα γίνεται αυτός ο έλεγχος στα πιάτα των κυνηγών στα εστιατόρια; Και με ποιο τρόπο θα μπορούν οι αρμόδιοι να εξακριβώσουν με βεβαιότητα ότι αφορά νόμιμο θήραμα ή όχι; Τα αμπελοπούλια και η παγίδευση παραμένουν παράνομα, αλλά με τα νέα δεδομένα, καθίσταται πολύ δύσκολο το έργο πάταξης παράνομης προσφοράς και κατανάλωσης.