’Παγίδευση κατά παρέκκλιση’, ένα επιχείρημα που προκύπτει συχνά στις δημόσιες συζητήσεις για το καυτό θέμα της παγίδευσης πουλιών στην Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ξεκαθαρίζει οριστικά το τοπίο κλείνοντας την πόρτα στο επιχείρημα αυτό με την πρόσφατη καταδίκη της Μάλτας. Το δικαστήριο αποφάσισε ότι η Μάλτα παρέβη τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της για την προστασία των πουλιών, επιτρέποντας κατά παρέκκλιση τη σύλληψη επτά ειδών πουλιών. Η Οδηγία επιτρέπει παρεκκλίσεις μόνο υπό συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις, με την «παράδοση» να μην αποτελεί μια από αυτές.
Το 2014 και 2015 η Μάλτα επέτρεψε την κατά παρέκκλιση παγίδευση επτά ειδών σπίνων με «παραδοσιακά δίχτυα» (“clap-nets”). Η παρέκκλιση που δόθηκε όμως δεν πληροί τις προϋποθέσεις της Οδηγίας για τα Πουλιά (Οδηγία 2009/147/ΕΚ) και ως εκ τούτου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οδήγησε τη Μάλτα στο Δικαστήριο.
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – με απόφαση που ανακοινώθηκε στις 21 Ιουνίου – έκρινε ότι η Μάλτα παρέβη τις υποχρεώσεις της ως κράτος μέλος, για τους ακόλουθους λόγους:
- Δεν τηρήθηκε η προϋπόθεση της Οδηγίας για τα Πουλιά σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε παρέκκλιση αφορά «μικρές ποσότητες» πουλιών, αφού η Μάλτα δεν παρείχε επαρκείς αποδείξεις για αυτό.
- Με τη μέθοδο που χρησιμοποιείται (“clap-nets”) και κατά παραδοχής των αρχών της Μάλτας, υπάρχουν «παρεμπιπτόντως συλλαμβανόμενα» είδη πουλιών, δηλαδή παγιδεύονται πολλά διαφορετικά είδη. Οποιαδήποτε μη επιλεκτική μέθοδος σύλληψης πουλιών είναι παράνομη με βάση την Οδηγία για τα Πουλιά.
- Η Μάλτα δεν απέδειξε ότι η επίμαχη εξαίρεση εφαρμόζεται υπό αυστηρά ελεγχόμενους όρους όπως ορίζει η Οδηγία. Χαρακτηρίστηκε ανεπαρκές το ότι υποβλήθηκαν σε ατομικούς ελέγχους μόνο το 23% των θηρευτών που χρησιμοποίησαν τα «παραδοσιακά δίχτυα» έπειτα από παρέκκλιση που δόθηκε από τις αρχές της Μάλτας.