Εν συντομία: Το προσχέδιο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα 2021-2030 δεν μας ικανοποιεί, και μας αφήνει απογοητευμένους. Όπως φαίνεται η Κύπρος δεν θα πετύχει τους στόχους που της ανατέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ). Κατά συνέπεια δεν προετοιμάζει τη χώρα μας και την κοινωνία της για όσα φέρνει η κλιματική κρίση.
Ο εν λόγω σχεδιασμός περιγράφει τη στρατηγική της χώρας μας, δηλαδή τις δράσεις και τους στόχους για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μέχρι το 2030. Αυτό σημαίνει ότι, το συγκεκριμένο σχέδιο καθορίζει από σήμερα μέχρι το 2030 τις προτεραιότητες της χώρας αλλά και κατά συνέπεια την ποιότητα ζωής των πολιτών της.
Η ΕΕ έχει θέσει συγκεκριμένους ετήσιους αλλά και ανά δεκαετία στόχους για την κάθε χώρα μέλος, με σκοπό την μείωση των αέριων ρύπων του θερμοκηπίου και την προετοιμασία των μελών της για μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050. Το κράτος μας δυστυχώς φαίνεται να μην δίνει την απαραίτητη σοβαρότητα σε ένα από τα πιο σημαντικά έγγραφα περιβαλλοντικής στρατηγικής πολιτικής που έχει να διαμορφώσει, πρωτίστως ως υποχρέωση προς τους πολίτες και την ευημερία τους και ακολούθως ως υποχρέωση προς την ΕΕ.
Στις 28/11/2019 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κήρυξε κατάσταση κλιματικής έκτακτη ανάγκη (Climate Emergency), άλλη μια επιβεβαίωση της σοβαρότητας της κατάστασης για την οποία το κράτος μας δεν τηρεί ανάλογη γραμμή.
Σήμερα η Κύπρος είναι σε θέση να εκπληρώσει τους στόχους της ως εκ τούτου δεν μπορούμε να δεχτούμε κανένα σενάριο μη επίτευξής τους. Δεν χρειάζεται να προστεθεί άλλο ένα πρόστιμο στις πλάτες των πολιτών του σήμερα και του αύριο. Κυριολεκτικά και μεταφορικά, θα πληρώσουν τα παιδιά μας τα σπασμένα της κλιματικής αλλαγής μιας και το κράτος δείχνει για άλλη μια φορά την έλλειψη αποφασιστικότητας για αντιμετώπιση και προετοιμασία για αυτή την κρίση.
Είμαστε ένα μικρό κράτος που μπορεί ευκολότερα να πετύχει τους εθνικούς στόχους σε σχέση με άλλες χώρες. Επιπρόσθετα, η Κύπρος δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από πλευράς γνώσης και τεχνογνωσίας. Μας ανησυχεί επίσης και η μεγάλη καθυστέρηση στην ετοιμασία της στρατηγικής μελέτης των επιπτώσεων που θα πρέπει μεταξύ άλλων να εξετάσει τις συνέπειες της μη επίτευξής των εθνικών μας στόχων, αφού π.χ. το όλο ζήτημα των εκπομπών αέριων ρύπων του θερμοκηπίου αποτελεί άμεση απειλή για τη δημόσια υγεία.
Πιστεύουμε ότι το σχέδιο όπως είναι σήμερα δεν πρέπει να κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Παρατηρούμε ότι στηρίζεται σ’ ένα μεγάλο βαθμό σε κάποια υποθετικά σενάρια, όπως η έγκαιρη έλευση του φυσικού αερίου και η ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με άλλες χώρες.
Στην σημερινή του μορφή το σχέδιο , δεν συμβάλει στην αποτελεσματική και ουσιαστική μείωση των εκπομπών των αέριων ρύπων θερμοκηπίου, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τομέας των μεταφορών που συμβάλει το 49% στην παραγωγή αερίων θερμοκηπίου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως παρατηρούμε τα μέτρα που προτείνονται για αυτή τη θεματική είναι ελάχιστου αντικτύπου και δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα στη βάση του και αποτελεσματικά. Ο ελλιπής σχεδιασμός δεν μένει μόνο στις μεταφορές αλλά είναι φανερός στην ολότητα του Σχεδίου.
Το Ίδρυμα μας έχει ήδη προτείνει μερικές ενδεικτικές και πραγματοποιήσιμες εναλλακτικές λύσεις. Μερικές από αυτές είναι:
Τη διασύνδεση με τραίνο των πόλεων Λευκωσίας και Λεμεσού (τουλάχιστον)
Δημιουργία τραμ στα αστικά κέντρα όλων των πόλεων της Κύπρου και όχι μόνο στη Λευκωσία
Προώθηση δημιουργίας ποδηλατοδρόμων και πεζόδρομων
Δημιουργία κίνητρων αύξησης των ΑΠΕ σε κατοικίες και επιχειρήσεις όπως δυνατότητα πώλησης της πλεονασματικής παραγωγής ενέργειας και φορολογικές ελαφρύνσεις
Εγκατάσταση ΑΠΕ σε υποβαθμισμένη γη όπως εγκαταλειμμένα μεταλλεία, λατομία και αποκαταστημένους σκουπιδότοπους
Μείωση αποβλήτων στις επιχειρήσεις και επιβολή φόρου σ’ αυτές που δεν προχωρούν σε διαλογή, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση
Εφαρμογή του σχεδίου “Pay As You Throw” σε Παγκύπρια κλίμακα για φυσικά και νομικά πρόσωπα και υποχρεωτική ανακύκλωση
Εν κατακλείδι ευχόμαστε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα πάρει την πολιτική απόφαση να ζητήσει παράταση στην υποβολή του Σχεδίου. Στο διάστημα παράτασης που θα δοθεί, θα πρέπει να δουλέψουν μαζί οι σχετικοί κυβερνητικοί και ακαδημαϊκοί μηχανισμοί, καθώς και μηχανισμοί της κοινωνίας των πολιτών, ώστε να διαμορφωθούν κατάλληλα και αποτελεσματικά μέτρα ανά θεματική που θα εγγυηθούν την τελική επίτευξη των στόχων μας, αλλά και τους στόχους ανά έτος.
Νέα