Αναφορικά με την κοινή ανακοίνωση του Τμήματος Περιβάλλοντος και του Τμήματος Δασών, ημερομηνίας 11.11.2024, για τις παράνομες και αυθαίρετες επεμβάσεις στην παραλία της κοινότητας Πύργου Λεμεσού[1], το Terra Cypria – Το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος επιθυμεί να σημειώσει τα ακόλουθα:
- Στην ανακοίνωση, ορθά αναφέρεται ότι η εν λόγω περιοχή, η οποία εμπίπτει εντός της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας και Πολεοδομικής Ζώνης Προστασίας (με κωδικό Δα1), φιλοξενεί αμμοθινικά οικοσυστήματα, στα οποία εντοπίζονται πέντε σημαντικοί και προστατευόμενοι τύποι φυσικών οικοτόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος (1210 Μονοετής βλάστηση μεταξύ των ορίων πλημμυρίδας και άμπωτης, 2110 Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες, 2230 Θίνες με λειμώνες με Malcolmietalia, 2240 Θίνες με λειμώνες με Brachypodietalia και μονοετή φυτά, 2260 Θίνες με βλάστηση σκληρόφυλλων θάμνων Cisto-Lavenduletalia). Παράλληλα, όμως, παραλείπεται η οποιαδήποτε αναφορά στο γεγονός ότι η εν λόγω περιοχή φιλοξενεί επίσης τέσσερα σπάνια και απειλούμενα είδη φυτών, τα οποία περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου (The Red Data Book of the Flora of Cyprus): τα Κινδυνεύοντα (Endangered) Neurada procumbens και Ifloga spicata, το Ευάλωτο (Vulnerable) Triplachne nitens και το Σχεδόν Απειλούμενο (Near Threatened) Κρινάκι του γιαλού (Pancratium maritimum).
- Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, «το εν λόγω παραλιακό τεμάχιο έχει προταθεί αλλά δεν έχει κηρυχθεί ακόμη σε Κρατικό Δάσος, λόγω ακριβώς των οικοσυστημάτων που φιλοξενεί», ενώ παράλληλα αναφέρεται ότι «η κήρυξή του σε Κρατικό Δάσος θα περάσει από την αρμόδια επιτροπή εντός Νοεμβρίου». Οι συγκεκριμένες αναφορές δεν απαντούν το εύλογο ερώτημα που τίθεται όσον αφορά τους λόγους μη κήρυξης του παραλιακού τεμαχίου κρατικής χαλίτικης γης, έκτασης 3.5 εκταρίων, σε Κρατικό Δάσος και Φυσικό Μίκρο-Απόθεμα. Αντιθέτως, οι συγκεκριμένες αναφορές έρχονται να επιβεβαιώσουν την αδικαιολόγητη αδράνεια που έχει επιδείξει το Τμήμα Δασών για ενάμισι ολόκληρο χρόνο και συγκεκριμένα από τη συνεδρία του Δασικού Συμβουλευτικού Σώματος που έγινε στις 07.04.2023 μέχρι σήμερα. Σημειώνεται ότι, στα πρακτικά της εν λόγω συνεδρίας του Δασικού Συμβουλευτικού Σώματος, σημειώνονται κατά λέξη τα ακόλουθα: «Εισήγηση: Όλα τα Μέλη του Σώματος συμφώνησαν στην κήρυξη της κρατικής χαλίτικης γης σε Κρατικό Δάσος πλην από τον Πρόεδρο της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου, ο οποίος διαφώνησε». Συνεπώς, 19 από τα συνολικά 20 μέλη του Δασικού Συμβουλευτικού Σώματος τοποθετήθηκαν θετικά και εισηγήθηκαν την κήρυξη του παραλιακού τεμαχίου κρατικής χαλίτικης γης σε Κρατικό Δάσος και Φυσικό Μίκρο-Απόθεμα.
- Στις άμεσες ενέργειες που έχουν γίνει από το Τμήμα Περιβάλλοντος δεν φαίνεται να συμπεριλαμβάνεται η διαβίβαση σχετικής επιστολής στην αρμόδια Τοπική Αρχή (Κοινοτικό Συμβούλιο Πύργου Λεμεσού) και η υποβολή επίσημης καταγγελίας στον πλησιέστερο αστυνομικό σταθμό για εξεύρεση των βασικών υπόπτων διάπραξης ενός τόσο σοβαρού περιβαλλοντικού εγκλήματος.
- Όπως προκύπτει από τις σχετικές αναφορές του Τμήματος Δασών, ο ιδιοκτήτης παρακείμενων τεμαχίων γης υπέβαλε αίτημα εκχέρσωσης και αλλαγής χρήσης γης των ιδιόκτητων τεμαχίων του, αλλά το Τμήμα Δασών δεν θεώρησε σκόπιμο και αναγκαίο:
(α) Να ενημερώσει τον ιδιοκτήτη των τεμαχίων γης που εφάπτονται με το παραλιακό τεμάχιο κρατικής χαλίτικης γης ότι αυτό φιλοξενεί αμμοθινικά οικοσυστήματα, στα οποία εντοπίζονται πέντε σημαντικοί και προστατευόμενοι τύποι φυσικών οικοτόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος, καθώς και τέσσερα σπάνια και απειλούμενα είδη που περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου.
(β) Να ενημερώσει τον ιδιοκτήτη των παρακείμενων τεμαχίων γης ότι, για τους πιο πάνω λόγους, προωθείται ήδη η κήρυξη του παραλιακού τεμαχίου κρατικής χαλίτικης γης σε Κρατικό Δάσος και Φυσικό Μίκρο-Απόθεμα, με βάση τις διατάξεις του περί Δασών Νόμου.
(γ) Να θέσει οποιουσδήποτε ουσιώδεις όρους για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας χλωρίδας.
(δ) Να ζητήσει να ενημερωθεί για την έναρξη των εργασιών, ώστε να είναι σε πλήρη θέση να παρακολουθεί τις εν λόγω εργασίες και να διασφαλίσει τη διατήρηση του τελευταίου αμμοθινικού οικοσυστήματος στον Κόλπο της Λεμεσού, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Το Terra Cypria – Το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος επισημαίνει ότι το Τμήμα Δασών, σε μία προσπάθεια να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, αναφέρεται σε «κλάδεμα» και όχι σε αποκοπή δέντρων, παραλείποντας επιμελώς να αναφερθεί στην ισοπέδωση του αμμοθινικού οικοσυστήματος, στην απώλεια των φυσικών οικοτόπων και στην αφαίρεση σπάνιων και απειλούμενων ειδών άγριας χλωρίδας. Δυστυχώς, το Τμήμα Δασών, ως η καθ’ ύλην αρμόδια αρχή πρασίνου, δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται καν ότι οποιαδήποτε ενέργεια αποκοπής ή ακόμη και «κλαδέματος» δέντρων εντός παραλιακού τεμαχίου κρατικής χαλίτικης γης, πόσο μάλλον η καταστροφή με βαρέα μηχανοκίνητα μέσα (όπως εκσκαφείς και φορτηγά) μίας τόσο μικρής έκτασης παραλιακής γης με μία τόσο μεγάλη οικολογική αξία, σαφώς αποτελεί παράνομη ενέργεια, με βάση την ισχύουσα Δασική Νομοθεσία.
Με βάση τα πιο πάνω, λυπούμαστε να παρατηρήσουμε ότι, για ακόμη μία φορά, οι καθ’ ύλην αρμόδιες αρχές για την προστασία της φύσης, αδυνατούν να ανταποκριθούν, πόσο μάλλον να προλάβουν και να αποτρέψουν τις όποιες περιβαλλοντικές καταστροφές στο νησί. Ζητούμε ενδελεχή διερεύνηση του περιβαλλοντικού εγκλήματος, παραδοχή αλλά και απόδοση ευθυνών, καθώς και άμεση προστασία και αποκατάσταση του αμμοθινικού οικοσυστήματος.
Σημειώσεις προς συντάκτες/συντάκτριες:
[1] Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. 11.11.2024. Ανακοίνωση του Τμήματος Περιβάλλοντος και του Τμήματος Δασών σχετικά με την παραλία του Πύργου Λεμεσού.