Με επιτυχία ολοκληρώθηκε την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου, η ημερίδα με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Γεωργία», που διοργάνωσε το Terra Cypria-Το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος στη Δημοτική Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Λεμεσού. Η εκδήλωση συγκέντρωσε ακαδημαϊκούς, εκπροσώπους γεωργικών συλλόγων, γεωπόνους και αρμόδιους τεχνοκράτες, οι οποίοι συζήτησαν τον καθοριστικό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία και τις δυνατότητες προσαρμογής του τομέα στις νέες κλιματολογικές συνθήκες.
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, από τις παρατεταμένες περιόδους καύσωνα και ανομβρίας, τις πλημμύρες και το χαλάζι, μέχρι τη σκόνη και την ερημοποίηση, έχουν πλήξει σοβαρά τον τομέα της γεωργίας και αναμένεται να τον επηρεάσουν ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το πλαίσιο και αναγνωρίζοντας τη σημασία της γεωργίας τόσο για την οικονομία όσο και για το περιβάλλον της Κύπρου, διεξήχθη η ημερίδα, της οποίας στόχος ήταν η συζήτηση και ανάλυση των προβλημάτων που προκύπτουν λόγω της κλιματικής αλλαγής στον αγροτικό τομέα, αλλά και των πιθανών πρακτικών λύσεων που μπορούν να εφαρμοστούν για αποτελεσματικότερη προσαρμογή του τομέα στις νέες συνθήκες, χωρίς φυσικά να επιβαρύνεται το φυσικό περιβάλλον προκαλώντας χειρότερα αποτελέσματα.
Την ημερίδα άνοιξε με καλωσόρισμα η Εκτελεστική Διευθύντρια του Ιδρύματος Terra Cypria, Κούλλα Μιχαήλ, δίνοντας το μήνυμα πως η κλιματική κρίση δεν είναι πλέον μία θεωρία προς συζήτηση αλλά δεδομένο που οφείλουμε όλοι μαζί να εργαστούμε προς επίλυσή του και κυριότερα, να βοηθήσουμε έτσι ώστε να προσαρμοστούμε ανάλογα και επαρκώς για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις όποιες προκλήσεις.
Στη συνέχεια, χαιρετισμό απηύθυνε ο Γενικός Διευθυντής Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Αντρέας Γρηγορίου, ο οποίος αναγνωρίζοντας την πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει ο αγροτικός τομέας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, εξέφρασε την προθυμία του ΥΓΑΑΠ να σταθεί δίπλα στον αγρότη και να εξεύρει μαζί με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς τις βέλτιστες πρακτικές για επίλυση και αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων προκύπτουν.
Στην ημερίδα κατέστη σαφές ότι η κλιματική αλλαγή είναι μία ακόμη πρόκληση που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι γεωργοί πέραν των ήδη υπαρχουσών δυσκολιών, όπως το υψηλό κόστος νερού και ρεύματος αλλά και ο ανταγωνισμός με τα εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα. Η κλιματική αλλαγή χαρακτηρίστηκε και ως «κινούμενος στόχος», καθώς οι συνεχείς και απρόβλεπτες μεταβολές, καθιστούν δύσκολο το έργο της προσαρμογής του αγροτικού τομέα.
Πέραν των πρακτικών δυσκολιών που προκύπτουν από τις ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως η λειψυδρία, οι παρατεταμένοι καύσωνες και το χαλάζι που προκαλούν ζημιά στα φυτά τόσο κατά την ανθοφορία όσο και κατά την καρποφορία τους, επισημάνθηκε και ο κίνδυνος εξάπλωσης παρασίτων, τα οποία ευδοκιμούν σε ψηλές θερμοκρασίες, και μπορούν να γίνουν καταστροφικά για τις καλλιέργειες της Κύπρου. Αναλύθηκαν πιθανές πρακτικές για καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενειών, όπως για παράδειγμα η στοχευμένη αντιμετώπιση με τη χρήση φυσικών θηρευτών.
Η ερημοποίηση και η υγεία του εδάφους, και πρακτικές διαφύλαξης ενός υγιούς εδαφικού προφίλ, ήταν επίσης σημαντικό κομμάτι της συζήτησης. Δόθηκαν εισηγήσεις με πρακτικές για θωράκιση του εδάφους, συγκρατώντας την υγρασία και τα οργανικά στοιχεία, προστατεύοντας το από την διάβρωση και διασφαλίζοντας την σωστή του διαπερατότητα και απορρόφηση. Μόνο ένα υγιές έδαφος μπορεί να υποστηρίξει μια υγιή καλλιέργεια.
Η χρήση διαφορετικών μεθόδων άρδευσης για εξοικονόμηση νερού, η προστασία και κάλυψη του εδάφους για μείωση της θερμοκρασίας του και συγκράτηση της υγρασίας αλλά και ως ασπίδα από την διάβρωση, και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες και πρακτικές μέθοδοι ήταν μερικές από τις εισηγήσεις που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της ημερίδας.
Μέσα από τη συζήτηση μεταξύ όλων των παρευρισκόμενων, αναδείχτηκε η ανάγκη και η θέληση για τη σύσταση ομάδας φορέων, που θα συνεδριάζουν τακτικά για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του κλάδου προτείνοντας εφαρμόσιμες και πρακτικές λύσεις. Σημαντική ήταν η πρωτοβουλία εκ μέρους του Τμήματος Μετεωρολογίας, η οποία εκφράστηκε μέσω του Διευθυντή του Δρ. Φίλιππου Τύμβιου, για βελτίωση του αγρομετεωρολογικού δελτίου, συμβάλλοντας στην αποτελεσματικότερη ενημέρωση πρόβλεψης των μετεωρολογικών συνθηκών για καλύτερη προειδοποίηση των αγροτών και των γεωπόνων που τους συμβουλεύουν.
Η ημερίδα έκλεισε με την υπόσχεση για συνέχιση της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων και ενδιαφερόμενων φορέων και την υιοθέτηση πρακτικών λύσεων που θα θωρακίσουν τον γεωργικό τομέα απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής. Η ανάγκη για άμεση δράση είναι επιτακτική, καθώς οι αλλαγές στο κλίμα συνεχίζουν να επηρεάζουν τις καλλιέργειες, τη γη και την οικονομία της Κύπρου.
Ευχαριστούμε θερμά τους ομιλητές μας, K. Μάριο Παπανικολάου, Λειτουργό Περιβάλλοντος στον Κλάδο Κλιματικής Δράσης και Ενέργειας του Τμήματος Περιβάλλοντος, Κ. Κωνσταντίνο Λοίζου, γεωπόνο και παραγωγό, Δρ. Μενέλαο Σταυρινίδη, εντομολόγο και καθηγητή Τμήματος Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης στο ΤΕΠΑΚ, κ. Χρίστο Παπαπέτρου, Γενικό Γραμματέα στην Παναγροτική Ένωση Κύπρου (ΠΕΚ), Δρ. Δημήτρη Σαρρή, διευθυντή έρευνας στο KES Research Centre, Δρ. Δημήτρη Τσάλτα, Καθηγητή Τμήματος Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης στο ΤΕΠΑΚ, Δρ. Παναγιώτη Ντάλιας, λειτουργό γεωργικών ερευνών στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Κύπρου, αλλά και όσους παρευρέθηκαν, για την πολύτιμη συνεισφορά τους.