Στις 19.12.2024 το Τμήμα Περιβάλλοντος ζήτησε γραπτώς τον άμεσο τερματισμό οποιωνδήποτε εργασιών, αλλά μέχρι τις 07.01.2025 οι κατασκευαστικές εργασίες του αιολικού πάρκου ολοκληρώθηκαν, χωρίς Περιβαλλοντική Έγκριση και αφού έληξε η Πολεοδομική Άδεια
Στα πλαίσια νέας επιτόπιας επίσκεψης που πραγματοποίησαν σήμερα στο Κρατικό Δάσος Κελλιά Λάρνακας, το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus διαπίστωσαν την ολοκλήρωση των κατασκευαστικών εργασιών αιολικού πάρκου, κατά παράβαση νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας.
Σημειώνεται μεταξύ 12.12.2024 και 19.12.2024, το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus διεξήγαγαν 4 επιτόπιες επισκέψεις στην περιοχή χωροθέτησης του αιολικού πάρκου, στα πλαίσια των οποίων καταγγέλθηκε η συνέχιση των κατασκευαστικών εργασιών του αιολικού πάρκου, κατά παράβαση νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας. Συγκεκριμένα, 3 ανεμογεννήτριες ισχύος 4.5 MW έκαστη, μεταφέρθηκαν και εγκαταστάθηκαν στο Κρατικό Δάσος Κελλιά Λάρνακας, το οποίο εμπίπτει εντός της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Περιοχή Κόσιης – Παλλουρόκαμπου, χωρίς να ακολουθηθούν οι νενομισμένες διαδικασίες.
Σε αυτά τα πλαίσια, το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus:
– Στις 2.12.2024, ενημέρωσαν γραπτώς το Τμήμα Περιβάλλοντος για την παράνομη διεξαγωγή κατασκευαστικών εργασιών.
– Στις 13.12.2024 εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Αιολικό πάρκο με το “έτσι θέλω”: Συστηματική παράβαση νόμων και όρων». Την ίδια ημέρα, απέστειλαν κοινές επιστολές στην Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, καθώς και στον Υπουργό Εσωτερικών, καταγγέλλοντας τη συνέχιση των κατασκευαστικών εργασιών του αιολικού πάρκου, κατά παράβαση νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας.
– Στις 17.12.2024, εξέδωσαν δεύτερη κοινή ανακοίνωση, με τίτλο «Αιολικό πάρκο με το έτσι θέλω και σαν να μην συμβαίνει τίποτα – Συνεχίζονται κανονικά οι κατασκευαστικές εργασίες αιολικού πάρκου, κατά παράβαση νομικά δεσμευτικών όρων».
– Στις 19.12.2024, εξέδωσαν τρίτη κοινή ανακοίνωση, με τίτλο «Μάλλον δεν θέλουν ούτε να δουν, ούτε να ακούσουν, ούτε να πράξουν τα αυτονόητα και να εφαρμόσουν τη νομοθεσία – Συνεχίζονται κανονικά οι κατασκευαστικές εργασίες αιολικού πάρκου, κατά παράβαση νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας».
Με βάση τα πιο πάνω, οι δύο οργανώσεις ζήτησαν τον άμεσο τερματισμό όλων των εργασιών και την αποκατάσταση της περιοχής, καλώντας το Τμήμα Περιβάλλοντος και το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως να προβούν άμεσα στις ακόλουθες ενέργειες:
- Ανάκληση της ισχύουσας Περιβαλλοντικής Έγκρισης από την Περιβαλλοντική Αρχή και της ισχύουσας Πολεοδομικής Άδειας από την Πολεοδομική Αρχή, λόγω της συστηματικής παράβασης αρκετών νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων που έχουν τεθεί.
- Τερματισμό όλων των κατασκευαστικών εργασιών στην περιοχή, καθώς και αποξήλωση και απομάκρυνση όλων των κατασκευαστικών υλικών από την περιοχή.
- Άμεση αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς που έχει προκληθεί στο Κρατικό Δάσος Κελλιά Λάρνακας και στην περιοχή του Δικτύου Natura 2000 ΖΕΠ Περιοχή Κόσιης – Παλλουρόκαμπου.
Στις 19.12.2024, το Τμήμα Περιβάλλοντος απέστειλε επιστολή στην κατασκευάστρια εταιρεία, προβαίνοντας στις ακόλουθες παραδοχές: «Μετά από σχετική καταγγελία και επιτόπια επίσκεψη του χώρου του εν λόγω έργου, διαπιστώθηκε ότι οι εργασίες διαπλάτυνσης των οδεύσεων προς το εργοτάξιο έχουν προχωρήσει, έχουν μεταφερθεί πύργοι και πτέρυγες των ανεμογεννητριών στο εργοτάξιο, και έχουν υλοποιηθεί εργασίες εγκατάστασης και συναρμολόγησης σε τουλάχιστον 3 από τις ανεμογεννήτριες. Η διαδικασία αξιολόγησης της αίτησης του κύριου του έργου για αλλαγή των όρων 7.5 και 7.6 της Έκθεσης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης για το έργο – όπου ρητά αναφέρεται “να μην διεξαχθεί βελτίωση, διαπλάτυνση ή ασφαλτόστρωση του οδικού δικτύου” και “σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η μεταφορά των ανεμογεννητριών μέσω των υφιστάμενων δρόμων να γίνει μεταφορά τους με ελικόπτερο” – δεν έχει καταλήξει ακόμα. Συνεπώς, οι εργασίες που περιγράφονται πιο πάνω αποτελούν παράβαση των εν ισχύ όρων της Γνωμοδότησης της Περιβαλλοντικής Αρχής. Εν όψει των πιο πάνω, παρακαλείσθε όπως ΑΜΕΣΑ τερματίσετε οποιεσδήποτε εργασίες».
Σημειώνεται επίσης ότι η Πολεοδομική Άδεια για την κατασκευή και λειτουργία αιολικού πάρκου στα Κελλιά Λάρνακας, εντός της ΖΕΠ Περιοχή Κόσιης – Παλλουρόκαμπου, έληξε στις 31.12.2024.
Παρόλα αυτά, όπως διαπιστώθηκε κατά τη νέα επιτόπια επίσκεψη που πραγματοποίησαν σήμερα στην περιοχή χωροθέτησης του αιολικού πάρκου οι δύο οργανώσεις, οι κατασκευαστικές εργασίες έχουν ολοκληρωθεί, κατά παράβαση νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας, καθώς και των οδηγιών που δόθηκαν από την Περιβαλλοντική Αρχή στις 19.12.2024.
Σύμφωνα μάλιστα με σημερινό δημοσίευμα της Stockwatch, με τίτλο «Υπό τις ευλογίες των αρμοδίων ολοκληρώθηκε το αιολικό πάρκο στα Κελλιά», ο Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος δήλωσε ότι, κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων, εξέδωσε θετική Γνωμοδότηση για την εκ των υστέρων τροποποίηση των όρων που είχαν τεθεί και είχαν ήδη παραβιαστεί.
Το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus τονίζουν ότι ο Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος ουσιαστικά επιχειρεί να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα και να νομιμοποιήσει εκ των υστέρων συστηματικές παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Σημειώνεται ότι καμία Έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης ή/και θετική Γνωμοδότηση δεν απεστάλη στα μέλη της Ad-hoc Επιτροπής για την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, με βάση τη νενομισμένη διαδικασία, ενώ με έκπληξη παρατηρούμε ότι σήμερα το μεσημέρι αναρτήθηκε στο Αρχείο Εκθέσεων Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης σχετική Έκθεση, με ημερομηνία Δεκέμβριος 2024, χωρίς καν να έχουν αποσταλεί τα πρακτικά της συνεδρίας της Ad-hoc Επιτροπής για την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, όπως ορίζει η ισχύουσα νομοθεσία.
Παράλληλα, ο Διευθυντής του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως δήλωσε στη Stockwatch ότι η παράταση ισχύος της Πολεοδομικής Άδειας που χορηγήθηκε στις 30.09.2022 έληξε στις 31.12.2024 και δεν έχει ακόμη ανανεωθεί, ενώ παράλληλα εξετάζεται η αίτηση για χορήγηση νέας παράτασης ισχύος της Πολεοδομικής Άδειας που έχει ήδη λήξει. Συνεπώς, ακόμη και εάν η εν λόγω Έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης ή/και θετική Γνωμοδότηση απεστάλη από το Τμήμα Περιβάλλοντος προς το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, χωρίς να τηρηθούν οι νενομισμένες διαδικασίες, είναι ξεκάθαρο ότι οι κατασκευαστικές εργασίες του αιολικού πάρκου ολοκληρώθηκαν, ενώ είχε ήδη λήξει η Πολεοδομική Άδεια και χωρίς να χορηγηθεί νέα Πολεοδομική Άδεια.
Σύμφωνα επίσης με δηλώσεις του Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος στη Stockwatch, «η ουσία είναι ότι το αιολικό πάρκο ήταν αδειοδοτημένο και επειδή οι ιδιοκτήτες παράβηκαν κάποιους όρους ζητήσαμε να σταματήσουν οι εργασίες μέχρι την έκδοση της παράτασης της άδειας, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα γίνει το έργο». Το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus επισημαίνουν ότι από τις αρχές Μαΐου 2024 μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου 2025 η κατασκευάστρια εταιρεία του αιολικού πάρκου προέβη στη συστηματική και κατ’ εξακολούθηση παράβαση τουλάχιστον 8 από τους 12 συνολικά νομικά δεσμευτικούς και ουσιώδεις όρους της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας, επιφέροντας κατ’ αυτόν τον τρόπο σοβαρές, αρνητικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στους στόχους διατήρησης και στην ακεραιότητα της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 ΖΕΠ Περιοχή Κόσιης – Παλλουρόκαμπου. Το γεγονός ότι ο ίδιος ο Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος αναφέρεται στην επιβολή αντισταθμιστικών μέτρων και νέων όρων «αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος», περιλαμβανομένης ακόμη και της καταβολής «χρηματικής ενίσχυσης προς το Τμήμα Δασών» για σκοπούς αναδάσωσης της περιοχής που έχει επηρεαστεί από τις παράνομες επεμβάσεις, συνιστά άμεση παραδοχή της πρόκλησης σημαντικών και αρνητικών επιπτώσεων στην προστατευόμενη περιοχή του Δικτύου Natura 2000.
Σύμφωνα επίσης με τις δηλώσεις του Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος στη Stockwatch, το αίτημα των περιβαλλοντικών μη-κυβερνητικών οργανώσεων και μελών της Ad-hoc Επιτροπής για την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση για ανάκληση της ισχύουσας Περιβαλλοντικής Έγκρισης από την Περιβαλλοντική Αρχή και της ισχύουσας Πολεοδομικής Άδειας από την Πολεοδομική Αρχή, λόγω της συστηματικής παράβασης αρκετών νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων που έχουν τεθεί, χαρακτηρίζεται ως «ουτοπία» και αναφέρεται ότι «δεν αποκλείεται η ανέγερση έργων σε περιοχές Natura αρκεί να σέβεται ο ένας τον άλλο». Το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus τονίζουν ότι η συμμόρφωση και η επιβολή των νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας ενός έργου, όχι μόνο δεν αποτελεί «ουτοπία», αλλά συνιστά συμβατική υποχρέωση των καθ’ ύλην αρμόδιων αρχών για την περιβαλλοντική έγκριση και την πολεοδομική αδειοδότηση ενός έργου. Επιπρόσθετα, επίκληση του σεβασμού ενός έργου, στα πλαίσια κατασκευής του οποίου έχει επιδειχθεί πλήρης ασέβεια της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, καθώς και των νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας, είναι επιεικώς άστοχη. Ως εκ τούτου, το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus καλούν δημόσια τον Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος να ανακαλέσει τις δηλώσεις του, οι οποίες δημιουργούν ένα πολύ κακό και σοβαρό προηγούμενο για την εκ των υστέρων νομιμοποίηση αυθαίρετων επεμβάσεων και παράνομων εργασιών, κατά παράβαση νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας ενός έργου. Οι δηλώσεις αυτές υποσκάπτουν τις νενομισμένες διαδικασίες και παραγνωρίζουν τις ισχύουσες νομοθεσίες, τις οποίες ΟΛΟΙ ανεξαιρέτως οφείλουν να σέβονται και να τηρούν.
Το Terra Cypria και το BirdLife Cyprus σημειώνουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται αντιμέτωπη με ισχύουσα διαδικασία παράβασης για την κακή εφαρμογή του άρθρου 6, παράγραφος 3, και του άρθρου 7 της Οδηγίας για τους Οικοτόπους (92/43/ΕΟΚ), καθώς και του άρθρου 4, παράγραφος 4, της Οδηγίας για τα Πουλιά (2009/147/ΕΚ), λόγω της μη υποβολής ή της ανεπαρκούς υποβολής αρκετών έργων και σχεδίων σε Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους διατήρησης και την ακεραιότητα των προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura 2000 στην Κύπρο. Στα πλαίσια της εν λόγω διαδικασίας παράβασης (2019/2303), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβίβασε στις αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας Αίτημα Παροχής Πληροφοριών (EU Pilot 2015/7882) τον Οκτώβριο 2015, Προειδοποιητική Επιστολή (Letter of Notice) στις 27.11.2019 και Αιτιολογημένη Γνώμη (Reasoned Opinion) στις 13.03.2024. Συνεπώς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύναται πλέον να προχωρήσει στην παραπομπή της υπόθεσης στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν οι αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν προβούν στη λήψη των αναγκαίων μέτρων για τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου για τη διατήρηση της φύσης και την προστασία της βιοποικιλότητας. Σημειώνεται ότι το αιολικό πάρκο, το οποίο χωροθετείται εντός της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 ΖΕΠ Περιοχή Κόσιης – Παλλουρόκαμπου, περιλαμβάνεται στην ισχύουσα διαδικασία παράβασης. Η εκ των υστέρων νομιμοποίηση των συστηματικών παραβάσεων νομικά δεσμευτικών και ουσιωδών όρων της Περιβαλλοντικής Έγκρισης και της Πολεοδομικής Άδειας του αιολικού πάρκου δύναται να επιφέρει την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την παραπομπή της υπόθεσης στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
