Το Terra Cypria, το BirdLife Cyprus, ο Σύνδεσμος Προστασίας Άγριας Ζωής (Cyprus Wildlife Society) και η Πρωτοβουλία για την Διάσωση των Φυσικών Ακτών ζητούν την άμεση δημοσίευση του τελικού πορίσματος της διοικητικής έρευνας για την παράβαση νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης του Εθνικού Δασικού Πάρκου (ΕΔΠ) Ακάμα, κατά την υλοποίηση της Φάσης Α’ για τη βελτίωση του κύριου οδικού δικτύου και συγκεκριμένα των ακόλουθων δασικών δρόμων: (1) Άσπρος Ποταμός – Τοξεύτρα – Λάρα, (2) Κυκλικός Λάρας και (3) Τοξεύτρα – Άβακας – Λίπατη.
Υπενθυμίζεται ότι, στις 20.11.2023, ο Γενικός Διευθυντής Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΓΑΑΠ) ανέθεσε σε Λειτουργό Εσωτερικού Ελέγχου του Υπουργείου ΓΑΑΠ τη διεξαγωγή σχετικής διοικητικής έρευνας. Το αρχικό πόρισμα της διοικητικής έρευνας έπρεπε να ολοκληρωθεί μέχρι τις 24.11.2023, μέσω της υποβολής σχετικής έκθεσης. Οι διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα του αρχικού πορίσματος της διοικητικής έρευνας ανακοινώθηκαν στις 05.12.2023 από τον τέως Υπουργό ΓΑΑΠ.
Ωστόσο, οι όροι εντολής, οι διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα του αρχικού πορίσματος της διοικητικής έρευνας κρίθηκαν ως ανεπαρκή από τον τέως Υπουργό ΓΑΑΠ. Στις 21.12.2023, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε πρόταση του τέως Υπουργού ΓΑΑΠ για αλλαγές που αφορούν την υλοποίηση των έργων του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης του ΕΔΠ Ακάμα. Με βάση τη συγκεκριμένη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, μεταξύ άλλων, εγκρίθηκε σχετική πρόταση για συνέχιση και ολοκλήρωση της διοικητικής έρευνας, μέχρι τις 15.01.2024, υπό την ευθύνη του Προϊστάμενου του Τομέα Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος του Υπουργείου ΓΑΑΠ. Tο συμπληρωματικό πόρισμα της διοικητικής έρευνας υποβλήθηκε στις 17.01.2024 και ακολούθησε δίμηνη εξέταση της σχετικής έκθεσης από την Υπουργό ΓΑΑΠ, η οποία δήλωσε «απόλυτα δεσμευμένη στη διαφάνεια» και προτιθέμενη να ακολουθήσει «όλες τις νενομισμένες διαδικασίες και εκεί και όπου τεκμηριώνονται ευθύνες, αυτές θα αποδοθούν».
Στις 13.03.2024, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε πρόταση που παρουσίασε η Υπουργός ΓΑΑΠ, με βάση την οποία αποφασίστηκε η διεξαγωγή νέας διοικητικής έρευνας από τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών. Ειδικότερα, η Υπουργός ΓΑΑΠ, αφού μελέτησε ενδελεχώς και με προσοχή το αρχικό και το ενδιάμεσο πόρισμα της διοικητικής έρευνας, εντόπισε ότι τα συμπεράσματα και οι διαπιστώσεις των σχετικών εκθέσεων είναι ελλιπή, καθότι δεν απαντούν στα περισσότερα από τα ερωτήματα που τέθηκαν και που ενέπιπταν στους όρους εντολής της διοικητικής έρευνας. Συγκεκριμένα, στα πλαίσια ενημέρωσης του Υπουργικού Συμβουλίου, η Υπουργός ΓΑΑΠ ανέφερε ότι «εκεί όπου δίνονται απαντήσεις, αυτές κρίνονται ανεπαρκείς και προδηλούν ότι χρήζουν περαιτέρω έρευνας για εξαγωγή αξιόπιστων και στοιχειοθετημένων συμπερασμάτων». Υπό αυτές τις περιστάσεις, η Υπουργός ΓΑΑΠ έκρινε ότι η διοικητική έρευνα πρέπει να συνεχιστεί, με γνώμονα την ανάγκη διεξαγωγής σωστής και ολοκληρωμένης έρευνας, η οποία να τεκμηριώνει τις ευθύνες, εκεί και όπου αυτές διαφαίνεται να υπάρχουν, με νέα, συγκεκριμένα ερωτήματα. Για τον σκοπό αυτό, η Υπουργός ΓΑΑΠ πρότεινε τη διεξαγωγή νέας διοικητικής έρευνας, την ανάθεση της στον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, καθώς και την ολοκλήρωση της εντός χρονικού διαστήματος οκτώ εβδομάδων και όχι αργότερα από τις 10.05.2024. Με την ολοκλήρωση της διοικητικής έρευνας, η Υπουργός ΓΑΑΠ δεσμεύτηκε να ενημερώσει σχετικά το Υπουργικό Συμβούλιο αναφορικά με τα πορίσματα και τα τελικά συμπεράσματα της. Ανάλογα με τα ευρήματα που θα προκύψουν, η Υπουργός ΓΑΑΠ δεσμεύτηκε να προχωρήσει στα περαιτέρω βήματα και με βάση το αποτέλεσμα της νέας διοικητικής έρευνας ενδέχεται να διαταχθεί η διενέργεια ακόμα και πειθαρχικής έρευνας.
Όπως έχουμε τονίσει κατ’ επανάληψη τους τελευταίους έξι μήνες, το Υπουργείο ΓΑΑΠ θα πρέπει επιτέλους να προβεί στην παραδοχή της παράβασης αρκετών και σημαντικών νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης του ΕΔΠ Ακάμα, κατά την υλοποίηση της Φάσης Α’ για τη βελτίωση του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα. Σε αυτά τα πλαίσια, θα πρέπει να αναζητηθούν και να καταλογιστούν οι όποιες ευθύνες, εκεί και όπου αυτές υφίστανται. Η απόδοση ευθυνών για τα σοβαρά λάθη που έγιναν και τις σημαντικές παρεκκλίσεις από τους όρους που τέθηκαν αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση και επιτακτική ανάγκη για την αποτροπή παρόμοιων λαθών και παραβάσεων στο μέλλον, καθώς και για την υπεράσπιση του σημαντικότατου θεσμού της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης ορισμένων έργων και σχεδίων, τα οποία δύναται να επηρεάσουν προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000 στην Κύπρο.
Επιπρόσθετα, τα πορίσματα των διοικητικών ερευνών θα πρέπει να τεθούν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος και να υποβληθούν προς την Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, στην οποία έχει ανατεθεί η διενέργεια ανεξάρτητου διαχειριστικού και περιβαλλοντικού ελέγχου από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, στα πλαίσια της αυτεπάγγελτης εξέτασης του θέματος με βάση τον Κανονισμό της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Καταλήγοντας, επαναλαμβάνουμε ότι, ως Μέλη της Ad-hoc Επιτροπής για την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, θεωρούμε ότι οι θεμελιώδεις αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας πρέπει να διέπουν τις πράξεις όλων μας. Ως εκ τούτου, ζητούμε την άμεση δημοσίευση του τελικού πορίσματος της διοικητικής έρευνας για την παράβαση νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης του ΕΔΠ Ακάμα.