Τα παράτυπα κατασκευαστικά σχέδια πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τους νομικά δεσμευτικούς όρους της περιβαλλοντικής έγκρισης – Οι νομικά δεσμευτικοί όροι της περιβαλλοντικής έγκρισης δεν πρέπει να «προσαρμοστούν» στα παράτυπα κατασκευαστικά σχέδια
Κοινή τοποθέτηση Περιβαλλοντικών Οργανώσεων, επί της χθεσινής γραπτής δήλωσης του Κυβερνητικού Εκπροσώπου για τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, αναφορικά με τα παράτυπα κατασκευαστικά σχέδια και τις αυθαίρετες κατασκευαστικές εργασίες στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα
Οι οργανώσεις BirdLife Cyprus, Terra Cypria, Cyprus Natural Coastline – Πρωτοβουλία για την Διάσωση των Φυσικών Ακτών και Σύνδεσμος Προστασίας Άγριας Ζωής (Cyprus Wildlife Society) θεωρούν ότι οι χθεσινές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, αναφορικά με τα παράτυπα κατασκευαστικά σχέδια και τις αυθαίρετες κατασκευαστικές εργασίες στο Εθνικό Δασικό Πάρκο (ΕΔΠ) Ακάμα, δεν διασφαλίζουν την εφαρμογή των νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα γενικότερα και της Φάσης Α’ για τη βελτίωση των κύριων δασικών δρόμων του ΕΔΠ Ακάμα ειδικότερα.
Ειδικότερα, επισημαίνονται τα ακόλουθα:
• Όπως έχει αποδειχθεί, υφίσταται σαφής παράβαση αρκετών και σημαντικών νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης, επειδή τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια δεν παρουσιάστηκαν ενώπιον της Ad-hoc Επιτροπής για την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ) και κυρίως δεν ευθυγραμμίστηκαν με τους όρους που είχαν ήδη τεθεί.
• Η παράβαση νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης αναγνωρίζεται από όλα τα Μέλη της Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, περιλαμβανομένων τόσο των συναρμόδιων αρχών (Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, Τμήμα Περιβάλλοντος, Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών), όσο και των εξειδικευμένων περιβαλλοντικών οργανώσεων (Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου, Terra Cypria, BirdLife Cyprus).
• Το μόνο μέλος της Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ που συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την παράβαση νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης είναι το Τμήμα Δασών, δηλαδή η αρμόδια αναθέτουσα αρχή για την υλοποίηση του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα,
• Τόσο στην ανακοίνωση του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΓΑΑΠ), ημερομηνίας 05.12.2023, όσο και στη γραπτή δήλωση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, ημερομηνίας 07.12.2023, δεν γίνεται ξεκάθαρη παραδοχή ότι υφίσταται σαφής παράβαση αρκετών και σημαντικών νομικά δεσμευτικών όρων, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης. Ως εκ τούτου, δεν αναζητούνται και δεν καταλογίζονται οι όποιες ευθύνες.
• Σε ανοιχτή επιστολή μας, ημερομηνίας 01.12.2023, η οποία απευθύνεται στον Υπουργό ΓΑΑΠ, έχουμε υποβάλει μία δέσμη 10 διορθωτικών μέτρων και έχουμε ζητήσει τον καθορισμό κατ’ ιδίαν συνάντησης μεταξύ του Υπουργού ΓΑΑΠ και όλων των Μελών της Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, για να συζητήσουμε εις βάθος και να εξεύρουμε κοινά αποδεκτές και θεσμικά ορθές λύσεις στο πρόβλημα της παράβασης νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα.
• Λυπούμαστε να παρατηρήσουμε ότι, αντί να λάβουμε μία απάντηση στα αιτήματα μας για άμεση λήψη και εφαρμογή διορθωτικών μέτρων, στα πλαίσια των νενομισμένων διαδικασιών λειτουργίας της Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, το Υπουργείο ΓΑΑΠ μας καλεί σε επιτόπια επίσκεψη, η οποία προγραμματίζεται στις 16.12.2023, για «επισκόπηση των έργων που έχουν υλοποιηθεί» και «επαναξιολόγηση για τον καθορισμό των γεωμετρικών προτύπων ή/και άλλων στοιχείων της όδευσης, βάσει και των εισηγήσεων των εμπειρογνωμόνων, που έχουν εμπειρία στην εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έχουν σχεδιάσει και υλοποιήσει δρόμους εντός προστατευόμενων περιοχών».
• Καλούμε το Υπουργείο ΓΑΑΠ να διευκρινίσει το αντικείμενο και το στόχο της επιτόπιας επίσκεψης που προγραμματίζεται στις 16.12.2023. Από την πλευρά μας, δηλώνουμε δημόσια ότι η επιτόπια επίσκεψη για την επιθεώρηση αυθαίρετων κατασκευαστικών εργασιών, οι οποίες έχουν ήδη υλοποιηθεί στη βάση παράτυπων κατασκευαστικών σχεδίων, είναι εκτός της νενομισμένης διαδικασίας της ΕΟΑ, όπως αυτή καθορίζεται από το περιβαλλοντικό κεκτημένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την εναρμονιστική νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
• Το ζητούμενο είναι η ευθυγράμμιση των τελικών κατασκευαστικών σχεδίων με τους νομικά δεσμευτικούς, ουσιώδεις και ειδικούς όρους της περιβαλλοντικής έγκρισης και όχι η «προσαρμογή» των όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης με τα παράτυπα κατασκευαστικά σχέδια και τις αυθαίρετες κατασκευαστικές εργασίες του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα.
• Η διαφύλαξη της προστασίας των περιοχών Natura 2000 ξεκινά από τη θωράκιση της διαδικασίας για την ορθή εφαρμογή των Ευρωπαϊκών Οδηγιών για τη Φύση, και ειδικά την ΕΟΑ για σχέδια ή έργα, τα οποία δύναται να επηρεάζουν τους οικότοπους και τα είδη για τα οποία προστατεύονται αυτές οι περιοχές. Αυτό το οποίο φαίνεται ότι δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτό είναι ότι το ΕΔΠ Ακάμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου εντός των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 Ειδική Ζώνη Διατήρησης και Ζώνη Ειδικής Προστασίας Χερσόνησος Ακάμα. Συνεπώς, το καθεστώς προστασίας και οι νενομισμένες διαδικασίες για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 σαφώς έχουν υπέρτερη νομική ισχύ και για εμάς αυτά δεν τίθενται προς διαπραγμάτευση.
• Επαναλαμβάνουμε ότι η μη τήρηση νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης αφήνει τον Ακάμα, μια από τις σημαντικότερες περιοχές Natura 2000 στην Κύπρο, έρμαιο κακού σχεδιασμού και παράβασης αδιαπραγμάτευτων όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης. Παράλληλα, δημιουργεί ένα κακό προηγούμενο, το οποίο θέτει σε κίνδυνο την ακεραιότητα και συνοχή των προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura 2000 σε ολόκληρη την Κύπρο.
• Καταλήγοντας, ως μέλη της Ad-hoc Επιτροπής για την ΕΟΑ, ζητούμε εκ νέου να μας αποσταλεί η τελική έκθεση της διοικητικής έρευνας του Υπουργείου ΓΑΑΠ για την παράβαση νομικά δεσμευτικών, ουσιωδών και ειδικών όρων της περιβαλλοντικής έγκρισης, κατά τις εργασίες βελτίωσης του κύριου οδικού δικτύου του ΕΔΠ Ακάμα.